TELEBISTA
1931ean, Manfred von Ardenne-ek katodo izpien hodia sortu zuen, telebista.
Telebista uhin elektromagnetikoen bidez irudiak igortzeko tresna da.Bi osagai oinarrizko ditu telebista sistemak:kamera eta hartzailea.
Hotsak jaso eta seinale elektriko bihurtzen ditu. Seinalea hariz edo uhin
elektromagnetikoz igortzen du hartzailera, eta han seinale elektrikoa irudi edo
hots bihurtzen da, pantailako izpi katodikoen hodiaren bidez. Koloreetako
telebistak hiru seinale elektriko bereizi igortzen ditu, irudiaren osagai gorri,
berde eta urdinei dagozkienak; hartzailearen izpi katodikoen hodiak hiru
elektroi sorta ditu, kolore bakoitzeko bana. Izpi katodikotik igarotzean
oinarrizko hiru osagaiak nahasi eta kolorezko irudia lortzen da.
Hotsak jaso eta seinale elektriko bihurtzen ditu. Seinalea hariz edo uhin
elektromagnetikoz igortzen du hartzailera, eta han seinale elektrikoa irudi edo
hots bihurtzen da, pantailako izpi katodikoen hodiaren bidez. Koloreetako
telebistak hiru seinale elektriko bereizi igortzen ditu, irudiaren osagai gorri,
berde eta urdinei dagozkienak; hartzailearen izpi katodikoen hodiak hiru
elektroi sorta ditu, kolore bakoitzeko bana. Izpi katodikotik igarotzean
oinarrizko hiru osagaiak nahasi eta kolorezko irudia lortzen da.
LURREKO TELEBISTA DIGITALA
.lurrean dagoen televista digitala edo seinaleen bidez(irudi eta asoziatuta dagoen)transmisio digitala da,kode bitartekoa.Transmisio hau antena kable konexioa edo satelite bidez eginten da.Teknologia digitala aplikatuz posibilitate handiagoak lortzen dira,hala nola kanal kopuru handiagoa eta irudi kalitate hobeagoa.(HD edo High definition ingeleraz).Japonian ISDB-T eta Europa eta Australian DVB-T-A (hauek oso antzekoak dira).Lurreko beste lurraldeak erabaki gabe daude oraindik.
DVB-T estandarra, Europako industriaren estandarren familian dago sartuta. Estandar hauek telebista digitaleko emisioak transmititzeko erabilitako teknologiaren arabera bereiz daitezke: lurreko banaketa sarearen seinaleaz baliatuta, ohiko telebista analogikoan erabilia, egindako emisioak (DVB-T) satelite geo-egonkorretatik egindako emisioak (DVB-S), kable-sareen bidez (DVB-C) edota eragingailu mugikorrak helburu dituzten emisioak, prozesu txikiko kapazitatearekin eta bateriaz hornituak (DVB-H). Beste modalitate berri bat, ADSL bidezko telebista da, zeinak estandar berri bat daukan (DVB-ADSL). Formatu digitalean emisioak egiten dituzten irrati bidezko audio modalitate berri bat ere sortu da, DAB (Digital Audio Broadcasting) izenekoa.Irudi eta soinu kalitate hobeaIrudi eta soinu kalitate hobea
Telebistaren lurreko transmisioa hainbat faktorek kaltetu dezakete: energiaren dispertsioak, itzalguneek eta oihartzunak eragiten dituzten islapenek. Transmisio analogikoan, arazo hauek elurra, zarata, irudi bikoiztuak, kolore urritasuna eta kalitate baxuko soinua eragiten dituzte. Transmisio digitalean, bestalde, seinalea kodetuta dagoenez, irudia osorik jasotzen da, baina hondale digitala gertatzen da: zirkuitu deskodetzaileetara heltzen den seinalea nahikoa ez denean, seinalea galtzen da. Seinale on bat jasotzeko, kalitate normaleko transmisio analogiko batek baino potentzia gutxiago behar du telebista digitalak.Telebistaren lurreko transmisioa hainbat faktorek kaltetu dezakete: energiaren dispertsioak, itzalguneek eta oihartzunak eragiten dituzten islapenek.
MPEG-2 konprimaketa, galerak dituen konprimaketa mota da, beste modu batera esanda, emititu baino lehen bideo/soinu kalitatea txarragoa dela era digitalean, analogikoan baino. Hau dela eta, Lurreko Telebista Digitalak bermatzen diguna jasotako seinalearen kalitate hobea da, eta ez bideo/soinu kalitate hobea.
Telebista emisio kopuru handiagoaGaur egun daukagun telebista analogikoaren teknologia dela eta, UHF kanal bakoitzeko programa bakar bat transmititu daiteke (kanalaren banda zabalera 6MHz, 7Mhz edo 8Mhz-ekoa izan daiteke). Gainera, emisio bat burutzen ari bada, aldameneko kanalak transmisio barik egon behar dira, interferentziak saihesteko.
Telebista digitala e-demokraziaren ikuspegitik
E-demokrazia IK-TATIK erabiliz prozesu demokratikoak hobetzeko sistema da. Sistema honen helburuak aurrera eramateko IKTrik egokiena Internet izan zitekeen, baina gaur egun arazo handia izaten jarraitzen duena du oztopo nagusia: Eten digitala. Interneta ez da etxe guztietara iritsi oraindik, eta adinaren arabera desberdintasun handiak eragiten ditu, adinekoen zati handi batek ez baitaki ordenagailuak erabiltzen. Gainera, internetaren erabilera ordaindu beharra dago. Beste IKT askok ez dute interakziorako aukerarik ematen.
Lurreko Telebista Digitalak, aldiz, ez ditu oztopo horiek:
itzalaldi analogikoaren azken fase eman zen eta ordutik aurrera, estatu osoan telebista ikusi ahal izateko LTD dekodegailua behar-beharrezkoa
Plan teknikoaren beste puntu nabarmenak
DVB-T estandarra, Europako industriaren estandarren familian dago sartuta. Estandar hauek telebista digitaleko emisioak transmititzeko erabilitako teknologiaren arabera bereiz daitezke: lurreko banaketa sarearen seinaleaz baliatuta, ohiko telebista analogikoan erabilia, egindako emisioak (DVB-T) satelite geo-egonkorretatik egindako emisioak (DVB-S), kable-sareen bidez (DVB-C) edota eragingailu mugikorrak helburu dituzten emisioak, prozesu txikiko kapazitatearekin eta bateriaz hornituak (DVB-H). Beste modalitate berri bat, ADSL bidezko telebista da, zeinak estandar berri bat daukan (DVB-ADSL). Formatu digitalean emisioak egiten dituzten irrati bidezko audio modalitate berri bat ere sortu da, DAB (Digital Audio Broadcasting) izenekoa.Irudi eta soinu kalitate hobeaIrudi eta soinu kalitate hobea
Telebistaren lurreko transmisioa hainbat faktorek kaltetu dezakete: energiaren dispertsioak, itzalguneek eta oihartzunak eragiten dituzten islapenek. Transmisio analogikoan, arazo hauek elurra, zarata, irudi bikoiztuak, kolore urritasuna eta kalitate baxuko soinua eragiten dituzte. Transmisio digitalean, bestalde, seinalea kodetuta dagoenez, irudia osorik jasotzen da, baina hondale digitala gertatzen da: zirkuitu deskodetzaileetara heltzen den seinalea nahikoa ez denean, seinalea galtzen da. Seinale on bat jasotzeko, kalitate normaleko transmisio analogiko batek baino potentzia gutxiago behar du telebista digitalak.Telebistaren lurreko transmisioa hainbat faktorek kaltetu dezakete: energiaren dispertsioak, itzalguneek eta oihartzunak eragiten dituzten islapenek.
MPEG-2 konprimaketa, galerak dituen konprimaketa mota da, beste modu batera esanda, emititu baino lehen bideo/soinu kalitatea txarragoa dela era digitalean, analogikoan baino. Hau dela eta, Lurreko Telebista Digitalak bermatzen diguna jasotako seinalearen kalitate hobea da, eta ez bideo/soinu kalitate hobea.
Telebista emisio kopuru handiagoaGaur egun daukagun telebista analogikoaren teknologia dela eta, UHF kanal bakoitzeko programa bakar bat transmititu daiteke (kanalaren banda zabalera 6MHz, 7Mhz edo 8Mhz-ekoa izan daiteke). Gainera, emisio bat burutzen ari bada, aldameneko kanalak transmisio barik egon behar dira, interferentziak saihesteko.
Telebista digitala e-demokraziaren ikuspegitik
E-demokrazia IK-TATIK erabiliz prozesu demokratikoak hobetzeko sistema da. Sistema honen helburuak aurrera eramateko IKTrik egokiena Internet izan zitekeen, baina gaur egun arazo handia izaten jarraitzen duena du oztopo nagusia: Eten digitala. Interneta ez da etxe guztietara iritsi oraindik, eta adinaren arabera desberdintasun handiak eragiten ditu, adinekoen zati handi batek ez baitaki ordenagailuak erabiltzen. Gainera, internetaren erabilera ordaindu beharra dago. Beste IKT askok ez dute interakziorako aukerarik ematen.
Lurreko Telebista Digitalak, aldiz, ez ditu oztopo horiek:
itzalaldi analogikoaren azken fase eman zen eta ordutik aurrera, estatu osoan telebista ikusi ahal izateko LTD dekodegailua behar-beharrezkoa
Plan teknikoaren beste puntu nabarmenak
Telebistak orain arte horrelakoak izan dira.